Uw kind leren omgaan met geld: een praktische gids voor ouders

Waarom is het belangrijk om uw kind verstandig met geld te leren omgaan?

Om de simpele reden dat, nadat u ze hebt leren lopen, praten en naar het potje gaan, het net zo belangrijk is ze te leren waar geld voor dient en hoe ze geld het beste kunnen gebruiken. Als dat niet gebeurt, ondervinden ze later als jongvolwassene moeilijkheden om hun financiën te beheren: 50 % van de 16- tot 30-jarigen maakt zich zoveel zorgen over hun financiën dat ze er ‘s nachts van wakker liggen en 54 % beschouwt het beheer van de persoonlijke financiën als een last.

Als uw kind het gewoon is om met geld om te gaan en weet hoe het geld moet gebruiken, zal het zich ook op zijn gemak voelen bij geldzaken. En zal het zijn financiën met een gerust hart beheren als hij of zij volwassen is.

• Voorbereiden op de toekomst

  Leer uw kind op jonge leeftijd wat de waarde van dingen is en waarvoor geld kan worden gebruikt. Door ze bewust te maken van de keuzes die gepaard gaan met het bedrag waarover ze beschikken, bereidt u ze voor op de verantwoordelijkheden waarmee ze in hun volwassen leven worden geconfronteerd: het beheer van een budget op basis van zijn of haar inkomsten en uitgaven. Essentiële vaardigheden voor een gezonde relatie met geld.

• Voorkom dat uw kind schulden maakt

  Veel volwassenen geraken in de schulden omdat ze nooit hebben geleerd hoe ze met geld moeten omgaan. Door uw kind te helpen om vandaag weloverwogen keuzes te maken en vooral om geld uit te geven zonder te vergeten te sparen, leert u hem of haar om zich morgen te wapenen tegen te hoge uitgaven en schulden.

• U helpt uw kind zelfvertrouwen te ontwikkelen en verantwoordelijkheid te nemen

  Door uw kind een geldbedrag toe te vertrouwen en het zelf te laten beheren, zonder te kijken naar de leeftijd en met uw hulp uiteraard, geeft u hem of haar verantwoordelijkheidsgevoel. Door ze te vertrouwen, helpt u ze zelfvertrouwen te krijgen en hun eigen keuzes te maken en ervaringen te beleven. Zo kunnen ze niet alleen zelf zien dat hun beslissingen gevolgen hebben, maar dat ze ook in staat zijn om hun eigen financiën te beheren.

Waar begint u als ouder?

Begin eenvoudig. Dat lijkt voor de hand liggend als u hun aandacht wilt trekken! Maak gebruik van alledaagse situaties om de basisbeginselen uit te leggen: wekelijkse boodschappen, de auto voltanken, een brood bij de bakker kopen enz. Elke dag krijgt u wel een kans om op een eenvoudige manier over geld te praten: prijzen vergelijken voordat u iets koopt, nadenken voordat u een grotere aankoop doet (bv. een smartphone), niet al uw geld in één keer uitgeven, sparen enz.

Na de theorie:  een paar praktische tips

Een zakgeldritueel opstellen

• Hoeveel en hoe vaak? 
  Geef ze elke week een klein bedrag, natuurlijk afhankelijk van hun leeftijd en uw middelen. Dit kan een paar euro zijn voor heel jonge kinderen (van 5-8 jaar) en iets meer, tussen 5 en 10 euro, voor oudere kinderen (8-12 jaar). Voor tieners kunt u bijvoorbeeld overstappen op een maandelijkse storting van 40-50 euro.
• Regels en voorwaarden 
  Geef ze duidelijke instructies over het gebruik van hun zakgeld: zeg ze waaraan ze het mogen uitgeven, hoeveel ze mogen uitgeven en hoeveel ze idealiter opzij moeten zetten.

Gebruik een spaarpot en stel samen doelen op

• Geef ze een spaarpot 
  Een spaarpot is een hulpmiddel voor kinderen om het concept van sparen te visualiseren en te begrijpen. Ze zien hun muntjes zich opstapelen, wat ze motiveert om er meer in de pot te steken. Een leuke manier om te beginnen met sparen.
• Stel samen doelen op
  Moedig uw kind aan om voor een specifiek doel te sparen, zoals een nieuwe game of een concertticket. Dit maakt het sparen ‘tastbaarder’ en geeft uw kind een gevoel van voldoening als het zijn doel heeft bereikt.

Zoals u ziet, is financiële opvoeding voor kinderen van essentieel belang om ze op een gezonde financiële toekomst voor te bereiden. Het is op zich niet ingewikkeld. Het is meer een soort reflex die u moet proberen aan te kweken: maak van het dagelijkse leven een excuus om over geld te praten en leg het fundament voor goed geldbeheer. 

Barst de spaarpot van uw kind uit zijn voegen? Tijd voor een bezoekje aan de bank!

Als uw kind een spaarpot leuk vindt, zal het niet lang duren voor hij vol is. In dit geval is het tijd om de volgende stap te nemen: het geld veilig op de bank zetten. 

Toegegeven, geld op een bankrekening betekent misschien niet veel voor heel jonge kinderen. Maar een spaarrekening openen, kan goed uitkomen – zelfs als ze nog klein zijn – voor langetermijnsparen en voor de grotere bedragen die ze misschien krijgen, bijvoorbeeld op hun verjaardag. Dit soort rekening is gratis en biedt een vergoeding voor het gestorte geld. Een goede manier om het spaargeld van uw kind veilig te stellen.

Voor iets oudere kinderen kan het interessant zijn om een zichtrekening te openen. Kinderen kunnen vanaf 10 jaar een bankrekening openen met hun eigen bankkaart. U blijft uiteraard de beheerder van deze rekening tot ze 18 zijn en u beslist wanneer ze in aanmerking komen voor een bankkaart. U hebt dus tijd genoeg om uw kind te leren hoe het zijn rekening en kaart het beste kan gebruiken. Als u bovendien een zichtrekening en een spaarrekening combineert, kunt u ze ook helpen om de juiste balans te vinden tussen uitgeven en sparen.

Zichtrekeningen voor jongeren zijn meestal gratis en bieden de mogelijkheid om gratis geld op te nemen en transacties uit te voeren. En er zijn geen kosten verbonden aan een eerste betaalkaart.

Is uw kind klaar voor zijn of haar eerste bankrekening? Ontdek alle voordelen van de zichtrekening voor jongeren van Crelan. En bovendien: het is gratis tot en met 24 jaar.
Meer tips over de financiële opvoeding van kinderen vindt u op Wikifin, het programma voor financiële opvoeding van de FSMA (de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten).

Bronnen:
Studie uitgevoerd in februari 2023 bij 1.031 kinderen tussen 8 en 14 jaar op verzoek van de Franse bankiersfederatie (Parents magazine 03-23).
Febelfin en Kamal Kharmach bereiken 15.000 jongeren met schoolvoorstellingen – Febelfin 12-23