Praktische fiche: eerste wagen?

Wat moet ik doen om een rijbewijs te halen?

Voor u effectief met een wagen mag rijden, dient u eerst een rijbewijs te halen. De procedure voor het behalen van uw rijbewijs bestaat uit verschillende stappen:

Stap 1: Theoretisch examen

Uw voorbereiden op het theoretisch examen kan u ofwel via zelfstudie doen ofwel met theorielessen via de rijschool. Als u slaagt voor uw theoretisch examen, dan is dat geldig voor 3 jaar.

Om te slagen moet u minstens 41 op 50 halen, met de wetenschap dat u maar 1 zware fout mag maken. Als u echter 2x na elkaar niet slaagt voor het examen, dan moet u verplicht 12 uur theoretische les volgen bij een erkende rijschool.

Stap 2: Leren rijden

Nadat u geslaagd bent voor uw theoretisch examen, kan u effectief met de wagen leren rijden. De mogelijkheden hiervoor kunnen echter verschillen per gewest. Daarom lijsten wij onderstaand alle mogelijkheden voor u op, per gewest:

Vlaams Gewest
Om te oefenen hebt u de keuze tussen 2 mogelijkheden:

Zonder begeleiding (18 maand)
Vanaf de leeftijd van 18 jaar kan u oefenen zonder een begeleider, op voorwaarde dat u minstens 20 uur rijles hebt gevolgd bij een erkende rijschool én deze rijschool u hierna een bekwaamheidsattest aflevert. Met dit attest kunt u dan bij de gemeente uw voorlopig rijbewijs aanvragen. Dit rijbewijs is dan 18 maand geldig.
Met begeleiding (36 maand)
Vanaf 17 jaar kan u kiezen om te oefenen met een begeleider. Hiervoor dient u bij de rijschool een aanvraagformulier aan te vragen. In dit document moet u vervolgens 2 begeleiders (maximum) aanduiden. Nadien kunt u met dit document bij de gemeente dan uw voorlopig rijbewijs aanvragen, dat 36 maand geldig zal zijn. U mag dan enkel rondrijden met een van de begeleiders die aangeduid staan op uw voorlopig rijbewijs.

Waals Gewest
Hier dient u eerst nog een risicoperceptietest te doen. Dit is een test waarbij nagegaan wordt, aan de hand van filmpjes, of de aanvrager de risico’s op de baan voldoende kan inschatten. Om te slagen voor deze test dient u minstens 6 op 10 te halen.

Pas als u voor deze test geslaagd bent kan u kiezen tussen volgende mogelijkheden om op de baan te oefenen:

Zonder begeleiding (18 maand)
Vanaf de leeftijd van 18 jaar kunt u een voorlopig rijbewijs aanvragen, op voorwaarde dat u minstens 20 uur rijles hebt gevolgd bij een erkende rijschool én deze rijschool u hierna een bekwaamheidsattest aflevert. Daarnaast dient u ook te slagen voor een geschiktheidstest (= vereenvoudigd versie van het praktijkexamen). Pas hierna moogt u zonder begeleider op de baan! U kunt ook opteren voor een versnelde opleiding, met minstens 30 uur rijles.
Met begeleiding (36 maand)
Vanaf 17 jaar kunt u kiezen om te oefenen met (maximum) 2 begeleiders. Vervolgens moogt u enkel rijden in het gezelschap van (minstens) 1 van deze begeleiders. Zowel de kandidaat-bestuurder als de begeleider(s) moeten een opleiding van 3u volgen (dit kan ook online). Vervolgens dient u minstens 1.500 km te rijden en moet u deze gereden kilometers bijhouden in een ‘rittenboekje’.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hangt de minimumduur van uw oefenperiode af van de optie die u kiest. Er zijn 4 mogelijkheden:

Vanaf 17 jaar
Ofwel met begeleiding: minstens 9 maand oefenen met een begeleider voor dat u het praktisch examen mag afleggen.
Ofwel een combinatie van oefenen met begeleiding en de rijschool: in dit geval moet u minstens 14u rijles volgen, en dan kunt u na 6 maand oefenen het praktisch rijexamen afleggen.
Vanaf 18 jaar
Rijschool met stage: minstens 20u rijles en minimaal een oefenperiode van 3 maanden.
Rijschool zonder stage: minstens 30u rijles, waarna u meteen uw praktisch rijexamen mag afleggen.

Opgelet!

Kandidaat-bestuurders met oefenperiodes zijn verplicht een logboek bij te houden met het aantal gereden kilometers (min. 1500km) en de omstandigheden waarin ze gereden hebben. Dit logboek moet u kunnen voorleggen op het praktisch rijexamen.

Stap 3: Praktisch rijexamen

Vanaf de leeftijd van 18 jaar en na een oefenperiode van minstens 3 maand, kunt u het praktisch rijexamen afleggen in een van de erkende examencentra.

Het rijexamen bestaat uit 2 delen:

risicoperceptietest op de computer;
praktisch rijexamen.

Als je tijdens je oefenperiode een logboek hebt moeten bijhouden van je aantal gereden kilometers, dan dient u dit voor uw examen voor te leggen.

Tijdens het examen zal beoordeeld worden hoe uw rijgedrag is op de openbare weg en hoe u bepaalde manoeuvres uitvoert.

Indien u 2x niet slaagt voor uw praktisch rijexamen, dan moet u verplicht 6u praktijklessen volgen bij een erkende rijschool. Enkel met een bewijs van deze bijkomende praktijklessen, komt u opnieuw in aanmerking voor een praktisch rijexamen.

Als u geslaagd bent, dan kunt u bij het gemeentebestuur uw rijbewijs aanvragen.

Belangrijk

In Vlaanderen bent u verplicht om 6 tot 9 maand na het behalen van uw definitief rijbewijs, nog een bijkomende opleiding te volgen (het zogenaamde ‘terugkommoment’) . Tijdens deze opleiding moet u onder andere een kennismakingsgesprek doen, enkele praktijkoefeningen doen en groepsgesprekken voeren met andere bestuurders.

Hoe financier ik de aankoop van mijn eerste wagen?

Na het behalen van uw definitief rijbewijs moogt u eindelijk zelf met de wagen rijden. Dit kan uiteraard met de wagen van uw ouders maar u kunt er ook over denken om zelf een wagen te kopen. Als u zelf een wagen wil kopen kunt u hier ofwel voor sparen ofwel een lening voor aangaan.

Sparen voor de aankoop van een wagen

Indien u liever geen intrest betaald voor een autolening, dan kunt u ofwel sparen voor de aankoop van een wagen ofwel uw eventueel beschikbare spaargeld gebruiken. Hoeveel spaargeld u moet gebruiken of hoeveel u moet sparen voor de aankoop, hangt natuurlijk af van de wat voor wagen u kiest. Zo kan de keuze voor een tweedehandswagen u algauw enkele duizenden euro’s besparen. Met wat u allemaal rekening moet houden bij de aankoop van een wagen, lichten we verder in deze bundel toe.

Lenen voor de aankoop van een wagen

Wat als u de wagen van uw dromen gezien hebt en u deze liever vandaag dan morgen wil kunnen kopen? In dat geval is sparen geen optie maar kunt u wel een autolening afsluiten. Weet dat er echter een verschil is tussen een lening voor een nieuwe wagen en een lening voor een tweedehandswagen. Uiteraard dient u een vast inkomen te hebben om in aanmerking te komen voor een lening.

Een lening voor een nieuwe wagen zal een lagere intrestvoet hebben. Als u kiest voor een hybride of elektrische wagen, dan zal de intrestvoet nog lager zijn. Uiteraard is een nieuwe wagen duurder, waardoor u maandelijks meer zult moeten afbetalen. Op welke looptijd u maximaal kan lenen, hangt af van het bedrag dat u wilt ontlenen.

De lening voor een tweedehands wagen zal meestal voor een lager bedrag zijn dan bij een nieuwe wagen en dus zal de maandelijkse aflossing vaak ook lager uitvallen. Weet echter dat de intrestvoet voor de aankoop van een tweedehandswagen een stuk hoger is dan voor een nieuwe wagen en dan de looptijd op dewelke u kunt lenen ook beperkt is in tijd.

Belangrijk – financiering via een garage

Het is mogelijk bij de aankoop van een nieuwe wagen om een lening af te sluiten bij de garage. Vaak zijn deze leningen aan 0%. Wees echter waakzaam want een lening is nooit kosteloos. Het is vaak zo dat u, door een lening aan te gaan bij de garage, bepaalde kortingen op de aankoop van uw wagen verliest. Het verlies van deze kortingen valt vaak duurder uit dan de meerprijs van een klassieke lening bij een bank.

Koop ik best een nieuwe wagen of toch een tweedehandswagen?

Bij de aankoop van een wagen moet u een aantal zaken in overweging nemen: gaat u voor een nieuwe wagen of een tweedehandswagen? Handgeschakeld of manueel? Diesel of benzine? Of toch een elektrische wagen? Koopt u eerder een kleine stadswagen of met het oog op de toekomst toch al een ruimere gezinswagen?

Nieuwe wagen of tweedehandswagen?

De eerste keuze die u moet maken is of u een nieuwe wagen koopt of een tweedehandswagen.

Het voordeel van een nieuwe wagen is dat u deze kunt samenstellen naar uw eigen voorkeuren (opties, kleur, brandstof) en dat u 100% zeker bent dat hij technisch volledig in orde in. Maar hier hangt natuurlijk een hoger prijskaartje aan vast, al geven constructeurs vaak kortingen op nieuwe wagens.

Een tweedehandswagen is een goedkoper alternatief maar deze kunt u dan wel niet samenstellen volgens uw eigen voorkeuren. Daarnaast loopt u bij een tweedehandswagen het risico dat de onderhoudskosten sneller oplopen (zeker als de wagen niet 100% technisch in orde is).

Een tweedehandswagen kunt u ook bij de garage kopen. De meeste constructeurs hebben een ruim aanbod tweedehandswagens. Het is mogelijk dat u bij de garage meer betaalt voor een tweedehandswagen dan wanneer u dezelfde wagen particulier zou kopen maar de constructeurs bieden meestal 1 of 2 jaar garantie op een tweedehandswagen.

Belangrijk: te ontvangen documenten

Car-Pass
Als u een tweedehandswagen koopt, is de verkoper ervan (ongeacht of deze een particulier of professioneel is) wettelijk verplicht u een Car-Pass te overhandigen. De Car-Pass is een document dat de correcte kilometerstand van de wagen weergeeft. Een Car-Pass document mag op het moment van de verkoop maximum 2 maand oud zijn. Zonder dit document is de verkoop ongeldig.

Op www.car-pass.be kunt u nagaan of de Car-Pass van de wagen niet vervalst is.

Andere documenten

Een kopie van het verkoopcontract
Het inschrijvingsbewijs van de wagen
Het document ‘aanvraag tot inschrijving van een voertuig’, ondertekend en afgestempeld door technische keuring (= roze formulier)
Keuringsattest van de wagen

Welke brandstof ?

Klassieke brandstoffen

Een andere belangrijke parameter waar u rekening mee moet houden bij de aankoop van uw wagen is de brandstof. Kiest u voor een diesel, hou er dan rekening mee dat een diesel in aankoop en onderhoud iets duurder is dan een benzinewagen. Het verschil aan de pomp tussen een diesel en een benzine is de laatste jaren ook heel wat kleiner geworden. Daartegenover staat dat een diesel meestal iets zuiniger is dan een benzine, wat maakt dat een diesel voor wie langere afstanden moet rijden interessanter kan zijn.

Alternatieve brandstoffen

Naast de klassieke benzine- of dieselwagens, kunt u uiteraard ook voor een alternatieve brandstof kiezen zoals een hybride wagen, elektrische wagen of een wagen op LPG/CNG.

Hybride
Een hybride wagen heeft een naast een gewone verbrandingsmotor ook een elektrische motor. Deze wagens zijn vaker heel wat duurder in aankoop maar het gemiddeld brandstofverbruik is dan ook heel wat lager.
Elektrisch
De milieuvriendelijkste optie maar ook de duurste optie aangezien elektrische wagens momenteel heel wat duurder zijn dan niet-elektrische wagens. Bovendien is een elektrische wagen vooral geschikt voor kortere afstanden omdat de accu regelmatig opgeladen moeten.
LPG – CNG
U kunt uw wagen ook laten uitrusten met een gastank, zodat uw wagen op LPG of CNG kan rijden. Gas tanken is heel wat goedkoper dan benzine of diesel en is daarnaast ook milieuvriendelijker. Het installeren van zo een gastank in uw wagen is wel vrij duur en bovendien wordt CNG/LPG niet in elk tankstation aangeboden.

Opgelet: Lage Emissie Zone (LEZ)*

Zowel in Vlaanderen als in Brussel zijn er steden die een Lage Emissie Zone (LEZ) hebben ingevoerd. Dit wil zeggen dat u enkel de stad met de wagen mag inrijden op voorwaarde dat uw wagen een bepaalde Euronorm heeft. Als u in een van deze steden woont is het dus belangrijk hier rekening mee te houden. Welke Euronorm uw wagen heeft vindt u terug op uw kentekenbewijs (Rubriek V9). Een overzicht van welke steden een LEZ zone hebben vindt u terug op onderstaande links:

^{*Voor Wallonië zijn de LEZ Steden nog niet gekend}

Met welke andere kosten moeten ik rekening houden bij de aankoop van een wagen?

Het aankopen van uw wagen is uiteraard de grootste kost maar daarnaast dient u nog met tal van andere kosten rekening te houden zoals oa belastingen en verzekeringen.

Belasting voor in verkeerstelling (BIV)

Dit is een eenmalige belasting die u moet betalen bij het inschrijven van de wagen. Ook gekend als de ‘inschrijvingstaks’.

In Vlaanderen is de hoogte van belasting afhankelijk diverse milieukenmerken zoals Co2 uitstoot, brandstoftype en euronorm.

In Brussel en Wallonië is de hoogte van deze belasting afhankelijk van het vermogen van de wagen (Fiscale PK en/of kilowatt)

Alle informatie kunt u terugvinden op de website van FOD Financiën.

Jaarlijkse verkeersbelasting

De jaarlijkse verkeersbelasting wordt berekend op basis van het fiscale vermogen van de wagen.

In Vlaanderen wordt bij de berekening van de jaarlijkse verkeersbelasting ook nog rekening gehouden met enkele milieukenmerken zoals CO2 uitstoot, brandstoftype en de euronorm van het voertuig.

Alle informatie kunt u terugvinden op de website van FOD Financiën.

Nummerplaat en kentekenbewijs

Via het roze inschrijvingsformulier ‘aanvraag tot inschrijving van een voertuig’ kan de nummerplaat van uw voertuig aangevraagd worden. Een nummerplaat kost 30 euro en kan via uw verzekeraar aangevraagd worden. Een duplicaat van je nummerplaat kunt u ofwel via uw verzekeraar aanvragen ofwel zelf laten aanmaken bij een doe-het-zelf zaak. Uw nummerplaat zal door B-post afgeleverd worden op een adres naar keuze en dient u cash te betalen bij levering.

Kort nadien zult u nog een kentekenbewijs ontvangen (dit is meestal een tweedelig document, waarvan u een deel in de wagen moet bijhouden en een ander deel thuis). Dit kentekenbewijs kost 26 euro.

Verzekering

Indien u met een wagen op de openbare weg wilt rijden, bent u verplicht om een verzekering af te sluiten. De kostprijs van uw verzekering is afhankelijk van verschillende parameters zoals de formule die u kiest, uw leeftijd, het vermogen van uw wagen,…

Welke verzekeringen zijn er voor uw wagen en waarvoor dienen ze?

Als u met de wagen op de openbare weg gaat is het verplicht uw wagen te verzekeren. Maar welke verzekeringen bestaan er voor uw wagen en hoe weet u welke formule(s) u best kiest? Aan de hand van het onderstaand overzicht geven we u alvast een eerste inzicht in welke mogelijkheden er bestaan!

Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid

Dit is een wettelijke verplichte verzekering. Deze verzekering vergoedt de schade die u met uw wagen veroorzaakt aan derden. Elke wagen op de openbare weg dient minstens door dergelijke verzekering gedekt te zijn.

Gedeeltelijke omnium

Naast de verplichte BA verzekering kunt u er voor opteren om uw wagen extra te verzekeren met een zogenaamde 'omnium' verzekering. Een eerste mogelijkheid is de gedeeltelijke omnium, waarbij u de schade dekt die niet te wijten is aan een aanrijding zoals brand, glasschade, diefstal of schade ten gevolge van weeromstandigheden.

Volledige omnium

Aanvullend op de verplichte verzekering burgerlijke aansprakelijkheid kunt u een volledige omnium verzekering nemen, waarbij alle schade aan uw wagen vergoed wordt. Zelfs de schade aan uw wagen wanneer u een ongeval in fout hebt veroorzaakt, is dan gedekt.

Deze verzekering is bedoeld voor nieuwe wagens of jonge tweedehandswagens.

Bestuurdersverzekering

Wanneer u als bestuurder een ongeval veroorzaakt, dan zijn de lichamelijke verwondingen die u zelf oploopt niet verzekerd. De oplossing hiervoor is een bestuurdersverzekering die bij ongeval, de medische kosten van uw verwondingen zal vergoeden.

Bijstandsverzekering voor de wagen

Een verzekering bijstand voor de wagen zal u helpen wanneer u pech heeft met de wagen (bv panne) of een ongeval heeft gehad, zowel in binnen- als buitenland.

Tip: contacteer uw agent

Het is cruciaal dat u goed geïnformeerd bent over welke verzekering u best neemt om uw wagen te verzekeren.

U bespreekt dit best met uw bankagent, zodat u op basis van het advies van een expert de juiste keuze kan maken.