De woelige comeback van inflatie: wat met uw beleggingen?

4 minuten leestijd

De laatste maanden zakte de Europese inflatie onder nul. Het is voor het eerst sinds 2016 dat de prijzen dalen: in augustus met 0,2 procent en in september met 0,3 procent. Voor u victorie kraait: de aanpak van de coronacrisis door overheden en centrale banken kan de inflatie opnieuw aanzwengelen. Wat zijn de gevolgen voor de belegger? Een overzicht in vier vragen en antwoorden.

Welke krachten duwen de inflatie naar beneden?

1. De energieprijzen zijn een belangrijke component van de inflatie. En die blijven al een paar jaar erg laag. Na de crash van de olieprijzen in het najaar van 2016 volgde weliswaar een stabilisering, maar sindsdien raakt de petroleumprijs maar moeilijk boven de grens van 50 dollar per vat. Dat vertaalt zich in een lagere energiefactuur voor bedrijven en gezinnen.

2. De globalisering drukt eveneens op de inflatie. De vrije toegang tot de wereldmarkt biedt ondernemingen en consumenten de kans om op een wereldwijde markt shoppen: we kunnen altijd en overal op zoek gaan naar de laagste prijzen, bijvoorbeeld in China. Noem het gerust de Alibaba-factor, of het Amazon-effect.

3. Ook de beperkte stijging van de lonen speelt mee. In België gebeuren loonaanpassingen automatisch via de indexering, maar in veel andere landen moeten werknemers zelf gaan onderhandelen met hun werkgever. Tot net voor corona zagen we in de VS, en in mindere mate in Europa, een arbeidsmarkt met meer vacatures dan kandidaten. Maar toch stegen de lonen nauwelijks. Door de vele onzekere werkstatuten en zwakke arbeidsvoorwaarden — onder andere in de Verenigde Staten — is meer loon eisen niet evident.

Welke ingrediënten voeden de opmars van de inflatie?

Inflatie mag vandaag dan verdwenen lijken, ze is er nog steeds. Tijdens de coronacrisis ondervonden we allemaal dat de rekening in de supermarkt flink de hoogte in ging. Dat de algemene inflatie niet steeg ondanks die duurdere levensmiddelen, komt omdat aan de andere kant bijvoorbeeld vliegtuigtickets in prijs daalden — maar daar heb je in deze tijden als consument niet zoveel aan. Ook los van de coronacrisis zijn er redenen waarom de huidige lage inflatie geen lange toekomst beschoren lijkt.

1. De coronacrisis heeft de kwetsbaarheid van de globalisering blootgelegd. Plots bleek dat niet alles nog tegen dezelfde voorwaarden kon worden geleverd. Denk aan de inferieure mondmaskers uit China en de verstoorde aanvoer van Italiaanse en Spaanse producten in onze supermarkten. We kunnen of willen niet langer terugvallen op de goedkoopste aanbieders.

2. De aanhoudende handelsoorlogen tussen de Verenigde Staten, China, Europa en het Verenigd Koninkrijk maken de productieketens nog fragieler. Zulke conflicten werken een stijging van de prijzen in de hand.

3. De centrale banken hebben de afgelopen maanden massaal veel geld in de economie gepompt, in een poging de coronacrisis te counteren. Dat geld werd uit het niets gecreëerd. De geschiedenis leert dat het ‘bijdrukken’ van geld vaak tot hogere inflatie heeft geleid, en velen vrezen dat dat ook nu weer het geval zal zijn. Voor overheden zou zo’n hogere inflatie alvast zeer welkom zijn. De coronamaatregelen hebben de overheidsschulden explosief doen groeien. Een hogere inflatie maakt die schuldenlast draaglijker (schulden worden immers terugbetaald in geld dat alsmaar minder waard is).

Waarom is de situatie nu anders dan in 2008?

Ook na de financiële crisis van 2008 hebben de centrale banken veel geld in het systeem geïnjecteerd. Dat heeft toen geen inflatie in de hand gewerkt. Er zijn echter drie belangrijke verschillen tussen toen en nu.

1. De bedragen zijn vandaag veel groter dan in 2008. Bovendien is de snelheid waarmee deze kapitaalinjecties gebeuren ongezien. We kunnen gerust spreken van een monetair shockeffect.

2. In 2008 moesten heel wat overheden hun begrotingen aanscherpen, en dat neutraliseerde het effect van de geldinjecties. Vandaag pompen zij — samen met de centrale banken — gigantische bedragen in de economie. Wat daarvan het effect zal zijn, weten we nog niet. De kans op een stijgende inflatie bestaat, maar we merken dat er ook heel veel geld op de financiële markten en in de vastgoedmarkt terechtkomt. Dat jonge gezinnen vandaag de grootste moeite hebben om een betaalbare woonst te vinden is ook een soort inflatie (economen spreken dan van “activa-inflatie”), en mede het gevolg van de “geldkraan-politiek” van de centrale banken.

3. Het beleid van de centrale banken is anders. In het verleden hanteerde de Fed, de Amerikaanse centrale bank, een bovengrens van 2 procent: zodra de inflatie die oversteeg, werd de rente verhoogd. Vandaag beoogt ze een gemiddelde inflatie van 2 procent. Zo zet de Fed de deur open voor een terugkeer van inflatie zonder renteverhogingen. In Europa zijn we zover nog niet, maar ook hier werkt de Europese Centrale Bank (ECB) een soortgelijke oefening uit. En een hogere inflatie, zonder hogere rente? Dat betekent dat de koopkracht van spaargeld uitgehold wordt.

Wat zijn de gevolgen voor uw beleggingen?

1. Een hogere inflatie is meestal slecht nieuws voor obligaties, omdat ze vaak hand in hand gaat met een hogere rente. En als de rente stijgt, dalen de koersen van obligaties. Maar dat gevaar lijkt vandaag kleiner. We kunnen ervan uitgaan dat zowel de Fed als de ECB de rente wellicht nog een paar jaar heel laag zal houden, onder meer door grote pakketten obligaties op te kopen. Dat houdt de obligatiekoersen hoog. Het gevaar voor een slachtpartij op de obligatiemarkt mag dan beperkt zijn, toch zal het sowieso moeilijk worden om nog wat te verdienen met de veiligste obligaties, zoals overheidsobligaties. Het reële rendement (dus na inflatiecorrectie) van de schuldbewijzen wordt zelfs negatief.

2. Een matige inflatie is evenwel vrij gunstig voor de aandelenmarkt. Bedrijven kunnen zo hun hogere kosten makkelijker doorrekenen aan hun eindklanten. Vooral ondernemingen met een goede pricing power zijn sterk in zo’n omgeving. Voorbeelden zijn:

  • bedrijven met premiummerken,
  • infrastructuurbedrijven met geïndexeerde inkomsten (tolwegen, parkinguitbaters, sommige vastgoedbeheerders, …)
  • bedrijven met tastbare activa (bijvoorbeeld sommige grondstoffenbedrijven)

Als de inflatie te fel zou oplopen, dan krijgen ook aandelen het moeilijk. Maar dat is voor de komende jaren alvast een vergezocht scenario. Ook nu luidt de boodschap: de beste verdediging tegen inflatie is een gediversifieerde portefeuille.

Meer lezen over wat inflatie precies is en hoe beleggen u kan helpen de waarde van uw spaargeld te behouden? Kom hier alles over inflatie te weten.

Disclaimer: De informatie uit deze publicatie vormt een algemene toelichting bij de financiële actualiteit en mag niet worden beschouwd als een concreet advies of aanbeveling met betrekking tot financiële producten.