Samen sterk: de 7 principes van coöperatief ondernemen

Crelan Bank is de grootste coöperatieve bank van België: al 275.000 klanten zijn coöperatieve aandeelhouder van CrelanCo. Dat wil zeggen dat ze voor een stukje mede-eigenaar zijn van de bank. Maar wat houdt ‘coöperatief ondernemen’ nog meer in? We zetten het op een rijtje.

7 principes

1. Open voor iedereen

Coöperaties staan open voor alle personen die er deel van willen uitmaken. Door lid te worden aanvaarden de vennoten enkele verantwoordelijkheden én beginselen, bv. dat elke vennoot gelijkwaardig is.

2. Democratische werking

Als vennoot neem je actief deel aan het beleid van de coöperatie. Elke vennoot mag mee beslissen, ongeacht hoeveel kapitaal je hebt ingebracht. Het belangrijkste bestuursorgaan is de Algemene Vergadering. Daarin stellen de coöperanten bestuurders aan.

3. Economisch participatie door de leden

Coöperanten zijn niet alleen klant van de organisatie, maar óók aandeelhouder. Ze delen dus in de winst. Er is wel een bovengrens voor hun dividend (in België op dit ogenblik 6%). Omdat de winst in de eerste plaats wordt aangewend voor bijv. de ontwikkeling van de coöperatie of van voordelen voor de leden, zijn coöperatieve aandelen minder aantrekkelijk voor speculatieve beleggers. Ook de beperkte overdraagbaarheid maakt ze minder aantrekkelijk voor wie alleen uit is op snel financieel gewin.

4. Onafhankelijk bestuur

Coöperaties zijn autonome organisaties en staan onder controle van hun leden. Dat houdt in dat coöperaties transparant moeten communiceren, zodat de leden te allen tijde weten waarmee de organisatie bezig is en toezicht kunnen houden op de werking.

5. Onderricht, opleiding en heldere communicatie

Coöperaties stellen zich tot doel om duidelijke informatie te verstrekken, zowel naar de eigen leden als het ruime publiek. Ze leiden hun leden, bestuurders, medewerkers ... op zodat ze zich efficiënt kunnen inzetten voor de organisatie. Voor de leden is transparante communicatie over bv. de financiële en sociale werking van de organisatie erg belangrijk. Daarnaast doen coöperaties er ook goed aan om het ruime publiek te informeren hoe een coöperatie werkt en wat de voordelen zijn. Zo raken meer mensen vertrouwd met deze bijzondere vorm van ondernemen.

6. Onderlinge samenwerking

Coöperaties gaan geregeld samenwerkingen aan met andere coöperaties — van lokaal tot internationaal niveau — om de eigen werking en dienstverlening te verbeteren. In België werken coöperaties onder meer samen binnen de NRC, de Nationale Raad voor de Coöperatie.

7. Lokale verankering

Coöperaties zetten zich in voor de duurzame ontwikkeling van de gemeenschap waarbinnen ze functioneren. Vaak gaat het om bedrijven in de landbouw, kleinhandel, vrije beroepen, maar ook initiatieven binnen de sociale economie. Bij het ondernemen staan respect voor mens en milieu altijd voorop.